Grenzen aangeven aan anderen is, zoals de meeste onderdelen van assertiviteit, voor vele hoogsensitieve personen lastig. HSP’s hebben vaak erg veel angst om anderen te kwetsen. Hierdoor begrenzen ze niet voldoende en laten ze zichzelf kwetsen. Of kwetsen ze die ander toch, weliswaar zonder enig bewustzijn ervan.
Een andere valkuil bij begrenzen is : ‘de ander begrijpt deze grens niet’. HSP’s willen graag begrepen worden door anderen, waar op zich niets mis mee is, maar het kan beter niet gekoppeld worden aan grenzen. Ik hoor dan hoe mensen zich uitputten in steeds opnieuw uitleggen waarom deze grens belangrijk is. Het helpt niet, het is energieverspilling en houdt je in het moeras. Het is nl. zo dat er geen begrip nodig is om grenzen te respecteren. Een kleuter begrijpt de meeste grenzen niet die hij moet respecteren. Hij is getraind (als het goed is, tenminste,…) om sommige grenzen te gehoorzamen : geen vingers in een brandende kaars steken, geen warmwaterkraan opendraaien, niet alleen op straat lopen, etc. Begrijpt die kleuter waarom? Nee, helemaal niet, daar is hij nog niet groot genoeg voor, dat komt later wel. Hij weet dat het niet mag. Punt. Voldoende.
Nu wil je natuurlijk met volwassenen niet omgaan zoals met een kleuter, en dat is ook het verhaal niet. Het gaat er om dat volwassenen evengoed kunnen leren om jouw grenzen te respecteren zonder dat ze helemaal mee zijn in het waarom.
In een gezonde relatie is er respect voor de grenzen van de ander, dus …dienen deze grenzen alleen maar gecommuniceerd te worden .
Tja, alleen maar, dat lijkt alsof het simpel is. In de praktijk ken ik niet zoveel mensen die op een goede manier begrenzen.
Ik herhaal hier nog even wat een goede of assertieve manier is:
- Je grens is duidelijk geformuleerd. Gebruik een korte zin.
- Je zegt neen tegen een voorstel, bepaald gedrag, een uitnodiging, .. en niet tegen de persoon.
- Heeft in de ondertoon een combinatie van zachtheid en kordaatheid. Mijn advies is : wees zo vriendelijk als mogelijk is. Bij een goede verstaander kan je vooral zacht en vriendelijk blijven. In andere gevallen is (een zekere) kordaatheid wel nodig.
- Is het meest duidelijk en het gemakkelijkst te accepteren voor de ander als je in je kracht blijft. Put je dus niet uit in verontschuldigingen, maak jezelf niet kleiner. Eventueel kan je kort uitleggen wat er speelt, maar echt kort.
- Oefen met iemand die je goed kent, en die je feedback kan geven over je toon, je lichaamstaal, je stem.
- Wees niet al te angstig om te ver te gaan in de begrenzing. Angst werkt wel eens verlammend.
Voila, hiermee kan je alvast oefenen : veel succes!